श्रीकांत सर हे एका गावातील प्राथमिक शाळेत शिक्षक होते. त्यांनी आपल्या आयुष्याला शिक्षणाच्या सेवेचे व्रत मानले होते. विद्यार्थ्यांसाठी ते केवळ शिक्षक नव्हते, तर मार्गदर्शक, मित्र आणि कधी कधी पालकही होते. पण गेल्या काही वर्षांत शिक्षण क्षेत्रात आलेल्या बदलांनी त्यांच्या कामाचा ताण प्रचंड वाढवला होता.
सरकारकडून येणाऱ्या नव्या योजना, रोजच्या अहवालांचा पाठपुरावा, नवीन प्रशिक्षण कार्यक्रम, आणि ऑनलाईन प्लॅटफॉर्मवरची माहिती अपडेट करण्याच्या जबाबदाऱ्या यामुळे श्रीकांत सरांचा दिवस अवघड बनला होता. यामुळे विद्यार्थ्यांवर लक्ष केंद्रित करणे कठीण होत चालले होते.
शाळा सकाळी आठ वाजता सुरू व्हायची, पण श्रीकांत सर साडेसातलाच येत. वर्गाच्या फळ्या स्वच्छ करणे, सायन्स लॅबची उपकरणे तपासणे, आणि दुसऱ्या दिवशीच्या शिकवणीसाठी तयारी करणे हा त्यांचा रोजचा दिनक्रम होता. शाळा संपल्यानंतरही काम थांबत नसे. विद्यार्थ्यांचे गृहपाठ तपासणे, ऑनलाईन पोर्टलवर माहिती टाकणे, आणि विविध योजनेसाठी लागणारी कागदपत्रे तयार करणे यामध्ये त्यांचा वेळ जात असे.
एक दिवस शाळेत नव्या शैक्षणिक योजनेची अंमलबजावणी करण्यासाठी अधिकाऱ्यांचा आदेश आला. या योजनेनुसार, शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना डिजिटल पद्धतीने शिकवणे अनिवार्य होते. श्रीकांत सरांसाठी ही गोष्ट नवी होती. तंत्रज्ञानाशी फारसा परिचय नसल्यामुळे त्यांना भीती वाटत होती. त्यांना वाटत होतं की या नवीन बदलामुळे त्यांची शिकवण्याची कला हरवून जाईल.
त्या रात्री ते खूप विचार करत बसले. “मी हे कसं पार पाडू? विद्यार्थ्यांना योग्य शिक्षण देणं महत्त्वाचं आहे, पण या बदलांमुळे माझ्या मार्गात अडचणी येत आहेत,” त्यांनी स्वतःशी पुटपुटत विचार केला.
पण त्यांचं मन थांबलं नाही. त्यांनी याचा एक उपाय शोधायचं ठरवलं. दुसऱ्या दिवशी त्यांनी शाळेतील तरुण सहकाऱ्यांची मदत घेतली. त्यांच्याकडून संगणक आणि प्रेझेंटेशनसाठी लागणाऱ्या तंत्रज्ञानाचं प्रशिक्षण घेतलं. सुरुवातीला त्यांना अडचण आली, पण हळूहळू त्यांनी या नवीन तंत्रज्ञानात प्रगती केली.
शाळेतल्या एका डिजिटल वर्गात त्यांनी पहिल्यांदा प्रोजेक्टरवर विद्यार्थ्यांना शिकवलं. सुरुवातीला थोडं संकोच वाटला, पण विद्यार्थ्यांच्या डोळ्यातील उत्सुकता पाहून त्यांना आनंद झाला. “सर, ही खूप मजेदार पद्धत आहे,” एका विद्यार्थ्याने म्हटल्यावर श्रीकांत सरांच्या चेहऱ्यावर समाधानाची छटा उमटली.
श्रीकांत सरांनी ओळखलं की बदल अपरिहार्य आहे, पण त्याला सामोरं जाणं महत्त्वाचं आहे. त्यांनी आपली शिकवण्याची शैली न गमावता नवीन योजनेला आत्मसात केलं. त्यांच्या प्रयत्नांमुळे शाळेतील विद्यार्थ्यांचे निकाल सुधारले आणि शाळेचा दर्जाही उंचावला.
श्रीकांत सरांनी या अनुभवातून एक महत्त्वाचा धडा घेतला – कामाचा ताण कितीही असला तरी त्याला तोंड देण्यासाठी सकारात्मक दृष्टिकोन आणि नवीन गोष्टी शिकण्याची तयारी असली पाहिजे. शिक्षक हा फक्त ज्ञानाचा स्रोत नसून तो बदलांचा वाहकही आहे. वेळ काळानुसार भूमिका बदलणारच. त्या १०० टक्के निभावणं महत्त्वाचं.
